Sektor zajedničkih usluga u Bosni i Hercegovini trenutno zapošljava 14.300 ljudi. Prema izvještaju asocijacije ABSL (Association of Business Service Leaders), industrija, koja je posljednjih godina postala privlačna stranim investitorima koji dolaze u zemlju, će do 2022. godine narast na 18.500 zaposlenih.

Najveći dio zaposlenih u ovom sektoru, oko 6.000, bavi se IT uslugama, poput razvoja softvera ili korisničke podrške. Međutim, postepeno raste značaj drugih vrsta usluga, kao što su korisnička podrška, finansije i računovodstvo ili upravljanje logistikom i lancem snabdijevanja. Ovi sektori također imaju najveći potencijal za dalji rast.

Industrija zajedničkih usluga prvenstveno je orijentisana na izvoz. Strani investitori u Bosni i Hercegovini uspostavljaju zajedničke uslužne centre koji opslužuju klijente u inostranstvu, posebno u zapadnoj Evropi (65%). Veliki udio usluga odlazi i u skandinavske zemlje (20%), gdje žive velike zajednice bosanskih sunarodnjaka, i u Sjedinjene Države (10%).

Prema izvještaju ABSL-a, strani investitori u ovom sektoru mogu imati koristi posebno od raspoloživosti ljudskog kapitala. Bosna i Hercegovina ima puno mladih ljudi sa visokim nivoom obrazovanja i često dobrim poznavanjem stranih jezika, za koje još nema dovoljno mogućnosti zaposlenja. Prednost je i dovoljno snažna digitalna infrastruktura, stabilna energetska infrastruktura, nisko porezno opterećenje i stabilna valuta koja je vezana za fiksni kurs prema euru.

Istovremeno, treba dodati da će za uspješan razvoj sektora biti važno da Bosna i Hercegovina poboljša svoje poslovno okruženje, npr. s obzirom na modernizaciju radnog prava, dopuna zakonodavstva u područjima kao što su zaštita ličnih podataka, smanjenje birokratskih opterećenja ili veća orijentacija obrazovnog sistema prema tržištu rada.

Udruženje ABSL djeluje širom srednje Evrope, uklj. Češku Republiku. Njihova podružnica je u Bosni i Hercegovini osnovana 2019. godine. Izvještaj, čija se potpuna verzija očekuje na jesen, objavljuje se prvi put ove godine. Jedan od članova osnivača ABSL-a u Bosni i Hercegovini je lokalna podružnica češke kompanije STORSEN. U Bosni i Hercegovini, STORSEN pruža usluge outsourcinga u oblastima ljudskih resursa, računovodstva, PR-a i informacionih tehnologija.

Ondřej Picka, ekonomski diplomata Ambasade ČR u Sarajevu